مقدمه:

اسکولیوز یا انحراف جانبی ستون فقرات به معنای انحراف جانبی ستون فقرات که معمولا همراه با چرخش مهره ها می باشد.

اصطلاح اسکولیوز اولین بار توسط بقراط به عنوان انحنای غیرطبیعی ستون فقرات  استفاده شده است.

انواع اسکولیوز:

اسکولیوز به دو شکل ساختاری و غیر ساختاری شناخته می شود که از جمله دلایل ساختاری مربوط به علل مادرزادی و بدون علت خاص می باشند و نوع غیر ساختار مربوط به اسپاسم(گرفتگی) و یا ضعف یکطرفه عضلات، وضعیت های نادرست بدنی و اختلاف طول اندام های تحتانی (پاها) می باشد.

عادات نامناسب در زندگی روزمره و عدم فعالیت جسمانی که نتیجه شیوه زندگی در جوامع امروزی است در طول زمان عاملی برای عدم تعادل اسکلتی-عضلانی که باعث تغییر در وضعیت بدنی فرد و بروز ناهنجاری می شود.

اسکولیوز از دیدگاهای مختلفی مورد مطالعه قرار گرفته است و بسته به سن و زمان تشخیص به سه دوره کودکی، نوجوانی و جوانی تقسیم می گردد.که شایع ترین نوع آن نوجوانی می باشد.

این‌ عارضه‌ می‌تواند مهره‌های‌ قفسه‌ سینه‌ای‌ (میانی‌) یا مهره‌های‌ کمری‌ (پایینی‌) ستون‌ فقرات‌ را درگیر سازد. این‌ عارضه‌ بیشترین‌ شیوع‌ را در نوجوانان‌ داشته‌ و در دختران‌ شایعتر از پسران‌ است‌.

درمان ارتوزی:

هدف از تجویز ارتوز در اسکولیوز برا اساس سن شروع انحراف و میزان آن متفاوت خواهد بود در کودکان با تشخیص زود هنگام به شرطی که انحراف آنها کمتر از ۲۰ درجه باشد نیاز به درمان خاصی نبوده و کافی است هر ۴تا ۶ ماه یکبار رادیو گرافی انجام شود و تحت نظر باشد.

اگر شدت قوس ستون مهره بین ۴۵-۲۵ درجه باشد و فرد در حال رشد باشد پزشک معمولاً بریس را تجویز می کند. هدف از استفاده از بریس در این موارد این است  که تا کامل شدن بلوغ فرد از بیشتر شدن شدت انحنای ستون فقرات  جلوگیری شود. زمان  استفاده از بریس ها بستگی به شدت قوس و سن فرد دارد از جمله رایج ترین بریس های اسکولیوز که برای این افراد وجود دارد شامل بریس های میلواکی، بوستون و چارلستون می باشد. بریس های زیادی در مطالعات  برای اسکولیوز در نظر گرفته شده است  که با پیشرفت علم، مکانیستم و نحوی اصلاح آنها متفاوت می باشد

هر سه بریس آورده شده در زیر به قالب گیری از تنه نیاز دارند و با توجه به اصول خاصی توسط کارشناسان ارتوز وپروتز ساخته می شوند.

انواع بریس های مورد استفاده در درمان غیرجراحی اسکولیوز

بریس میلواکی :

بریس میلواکی قدیمی ترین و رایج ترین بریس در درمان اسکولیوز می باشد که از ناحیه گردن تا لگن را در برمیگرد و از بارهای آلومینیومی و بسکت لگنی پلاستیکیو پیچ و مهره ساخته می شود و با مکانیسم پد های فشاری و کشش در ستون فقرات باعث اصلاح قوس/ انحنای جانبی ستون فقرات میشود.

که معمولا باید ۲۳ ساعت در طول شبانه روز استفاده شود و در کنار پوشیدن ارتوز انجام ورزش و حرکات اصلاحی برای ستون فقرات توصیه می شود  مدت زمان استفاده از این بریس بسته به دستور پزشک متخصص متفاوت است ولی حداقل استفاده از آن بین ۱۲ تا ۱۸ ماه می باشد.

این بریس نیاز به بازدید های دوره ای داشته تا هم روند پیشرفت و بهبودی انحنا و هم تنظیمات بریس بررسی شود.

بریس میلواکی (Milwaukee Brace)

بریس بوستون :

این بریس یک تکه می باشد و کل ناحیه تنه را در برمیگرد و با مکانیسم پدهای فشار به اصلاح انحنای ستون فقرات کمک می کنداستفاده از این بریس معمولا برای افراد راحت تر می باشد این بریس مانند میلواکی ۲۳ ساعت در روز پوشیده می شود.

بریس بوستون (Boston Brace)

بریس چارلستون :

بریس چارلستون نیز از قدمت زیادی برخوردار است. بریس چارلستون و یا بریس خم کننده به یک طرف فقط برای استفاده شبانه تجویز می شود و در هنگام خوابیدن پوشیده می شود و بصورت خم شدن به یک سمت و پدهای فشاری به اصلاح انحنای ستون فقرات کمک می کند.

بریس چارلستون (Charlestone Brace)

بریس های ساخته شده با  اسکنرها و پرینترهای سه بعدی :

تکنولوژی اسکن سه بعدی علاوه بر ساخت کفی طبی، در ساخت بریس های اصلاحی ستون فقرات نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

با استفاده ازاین روش کارشناس ارتوز و پروتز (ارتوپدی فنی) بجای قالبگیری سنتی از ستون فقرات برای ساخت بریس های اصلاحی از این امکان (اسکن سه بعدی) برای اندازه گیری و قالبگیری استفاده می شود.

این اسکن سه بعدی شامل عکس کلی از ستون فقرات، نقاط مهم مشخص شده در ستون فقرات و پیشنهاد دادن بهتر طراحی بریس های اصلاحی می باشد.بعد از گرفته شدن اسکن با استفاده از نرم افزار های طراحی بریس اصلاحی، اصلاح اسکن سه بعدی شروع شده و طبق بدشکلی ستون فقرات، محل فشارها و دیگر جزییات با نرم افزار تعیین می شود این فایل به پرینترهای سه بعدی فرستاده می شود و بریس اصلاحی ستون فقرات با دقت فراوان تراش داده شده و ساخته می شود.

هنوز هم این نوع روش ساخت بریس های اصلاحی تحت مطالعات گسترده بالینی هستند و با بریس های اصلاحی ساخته با روش سنتی مقایسه می شوند و جز جدیدترین نوع بریس های اصلاحی (در روش ساخت) محسوب می شوند.

برخی از سوالات رایج اغلب والدین درمورد اسکولیوز و درمان اسکولیوز با انواع بریس اصلاحی ستون فقرات

• ایا اسکولیوز درد پشت ایجاد میکند؟

اسکولیوزدر سن بلوغ نباید باعث درد پشت شود، اگرچه انحنا های بزرگ ممکن است ناراحتی ایجاد کنند. اگر درد پشت شدید است وبا ضعف اندام ها یا بی حسی همراه است به پزشک خود اطلاع دهید.

• ایا اسکولیوز یک بیماری فامیلی است؟

بلی، در حدود ۳۰% بیماران اسکولیوز ایدیوپاتیک در حین بلوغ ( ای آی اس) یک تاریخچه از بیماری در فامیل دارند. اخیرا تعداد زیادی تحقیقات انجام شده که رابطه ژنتیکی و ارثی ان را پیدا کنند.

• آیا من میتوانستم از اسکولیوز جلوگیری کنم؟

به دلیل اسکولیوز ایدیوپاتیک دقیقا” شناخته شده نیست، خیلی سخت است که بدانیم چطور از ان جلوگیری نماییم. اگر دلیل ان ژنتیکی است، پس بعد از به وجود امدن بچه کار زیادی نمیتوان انجام داد.

• ایا فعالیت های ورزشی یا کیف سنگین مدرسه باعث اسکولیوز میشود؟

فعالیت های ورزشی یا کوله پشتی سنگین باعث ایجاد اسکولیوز نمی گردد. کوله پشتی سنگین با کمر درد ارتباط دارد، به هر حال اگر کمر درد وجود دارد توصیه می شود که وزن کوله پشتی را کم کنیم. بچه ها باید کوله پشتی های سبکتر حمل کنند که بند انها روی شانه ها می افتند.

• چه مدتی لازم خواهد بود که من بریس بپوشم؟ ایا میتوانم ان را شبها بپوشم؟

شما لازم است تا موقعی که ستون فقرات شما رشدش تمام بشود بریس بپوشید. این مدت یک کمی از فردی به فرد دیگر فرق می کند. دکتر شما بریس شما و وضغیت رشد شما را هر ۴تا۶ ماه کنترل خواهد کرد.

قدار زمانی که شما هر روز باید بریس بپوشید به چندین عامل بستگی دارد، که شامل رشد شما ونوع بریسی است که شما می پوشید.معمول ترین بریس های روزانه روزی ۱۶ تا ۲۳ ساعت پوشیده می شوند.

• چه اتفاقی خواهد افتاد اگر بریس نپوشم؟

پوشیدن بریس یک راه مهمی است که شما می توانید امتحان کنید تا از بد تر شدن اسکولیوز خود جلوگیری نمایید.

بریس وقتی کار می کند که شما ان را بپوشید. مثل خیلی چیز ها در زندگی ، شما یک انتخاب دارید، ولی انتخاب شما پی امد هایی دارد. اگر دکتر شما بریس را توصیه می کند وشما تصمیم میگیرید که انرا نپوشید. پس شما این خطر را به وجود می اورید که انحنا شما بزرگتر شود.

بسته به اینکه انحنا شما چقدر بزرگ شود، شما ممکن است احتیاج به جراحی داشته باشید تا ان را اصلاح کنید. یا اینکه شما انتخاب کنید که هیچ کاری انجام ندهید واین خطر را به وجود بیاورید که اسکولیوز شما بدتر شدن را ادامه دهد‎‏. این ممکن است بعد ها باعث مسایل پزشکی ومشکلات در زندگی عادی شما گردد.

• آیا گرفتن این همه عکس رادیوگرافی در اینده برای سلامتی بچه مشکل ساز خواهد بود؟

ایکس- ری، برای پیگیری اینده انحنا لازم است. اثرات منفی کوچکی می تواند با رادیوگرافی تکراری وجود داشته باشد، ولی این اثرات با گذاشتن پوشش محافظ روی قسمت های خاصی از بدن برای محافظت از اشعه به حد اقل میرسد.

برای خواندن مطالب مرتبط با بدشکلی های ستون فقرات می توانید لینک زیر ببینید:

هر آنچه که باید در مورد انواع قوز پشتی و درمان آن با بریس ها بدانید!

با کلیک بر روی لینک زیر می توانید در مورد اسکولیوز بیشتر مطالعه کنید:

اثر تمرينات گروهي و تنظيم بريس ميلواکي در فواصل کوتاه تر بر شدت انحنا و کيفيت زندگي بيماران مبتلا به اسکوليوز ايديوپاتيک